Jak rozmawiać z dzieckiem o wojnie? – rekomendacje MEiN

Na co nauczyciele i wychowawcy powinni zwracać uwagę podczas rozmów z dziećmi i uczniami?

− nie wzbudzać u uczniów niepotrzebnego lęku i niepokoju, dać dzieciom przestrzeń do mówienia o swoich uczuciach i emocjach;
− wskazać sposoby radzenia sobie w trudnej psychologicznie sytuacji, w obliczu obciążenia, strachu;
− bacznie obserwować dziecko/ucznia pod kątem zapewnienia pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
− przedstawiać obecną sytuację (informacje dotyczące sytuacji politycznej, źródeł konfliktu);
− podkreślić konieczność korzystania tylko ze sprawdzonych źródeł informacji, bowiem nie wszystkie komunikaty pojawiające się mediach są prawdziwe (fake newsy – wskazać, jak identyfikować propagandę, jak bezpiecznie poruszać się w cyberprzestrzeni i na co zwracać
szczególną uwagę);
− omówić bądź przypomnieć zasady bezpieczeństwa, sygnały alarmowe, elementy obrony cywilnej, pierwszą pomoc;
− informować, jakiego wsparcia im i ich rodzinom może udzielić przedszkole lub szkoła;
− poinformować, do jakich osób, instytucji, urzędów mogą się zwrócić o pomoc uczniowie uchodźcy.

Podczas rozmów z dziećmi/uczniami z Ukrainy należy:

− uwzględnić ich potrzebę okazywania innych emocji i uszanować decyzję o potrzebie rozmowy na temat toczącej się wojny;
− wzmacniać ich poczucie bezpieczeństwa; nie wzbudzać u uczniów niepotrzebnego lęku i niepokoju informować dzieci/uczniów, że z całego świata na Ukrainę kierowane jest wsparcie, w tym humanitarne, którego celem jest zakończenie działań wojennych;
− podkreślać, że Polska jest bezpiecznym krajem, przyjmuje uchodźców z terenu Ukrainy i obejmuje ich pomocą;
− ustalić czy uczeń lub jego rodzina potrzebują pomocy;
− nie wzbudzać u uczniów niepotrzebnego lęku i niepokoju, dać dzieciom przestrzeń do mówienia o uczuciach i emocjach;
− wskazać sposoby radzenia sobie w trudnej psychologicznie sytuacji, w obliczu obciążenia, strachu;
− bacznie obserwować dziecko pod kątem zapewnienia pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
− przedstawiać obecną sytuację (informacje dotyczące sytuacji politycznej, źródeł konfliktu);
− podkreślić konieczność korzystania tylko ze sprawdzonych źródeł informacji, bowiem nie wszystkie komunikaty pojawiające się mediach są prawdziwe (fake newsy – wskazać, jak identyfikować propagandę, jak bezpiecznie poruszać się w cyberprzestrzeni i na co zwracać
szczególną uwagę);
− omówić bądź przypomnieć zasady bezpieczeństwa, sygnały alarmowe, elementy obrony cywilnej, pierwszą pomoc;
− informować, jakiego wsparcia im i ich rodzinom może udzielić przedszkole lub szkoła;
− poinformować, do jakich osób, instytucji, urzędów mogą się zwrócić o pomoc uczniowie uchodźcy.

Aby rozmowy z ukraińskimi dziećmi i młodzieżą dawały im poczucie bezpieczeństwa, należy:

− pomimo bariery językowej wprowadzić skuteczny sposób i formę porozumiewania się z uczniami i ich rodzinami, aby poznać ich potrzeby i udzielić odpowiedniego wsparcia;
− ustalić, czy uczeń lub jego rodzina potrzebują pomocy;
− zapewnić o gotowości społeczeństwa polskiego do udzielania wszelkiej możliwej pomocy;
− wskazać w najbliższym i dalszym otoczeniu osoby, urzędy, instytucje, które mogą świadczyć pomoc;
− w zależności od potrzeb objąć dziecko i jego rodzinę pomocą psychologiczno-pedagogiczną;
− zapoznać z podstawowymi zwrotami w języku polskim, różnicami w życiu codziennym w Polsce i w Ukrainie.

Dodatkowo ważne jest, aby z polskimi uczniami podczas rozmów:

− omówić skuteczne sposoby i formy porozumiewania się z dziećmi z Ukrainy;
− informować, jak można pomagać swoim ukraińskim rówieśnikom;
− zapoznać z podstawowymi zwrotami w języku rosyjskim, ukraińskim, angielskim;
− wyrażać szacunek wobec osób innej narodowości oraz elementów kultury ukraińskiej;
− wyszukiwać w klasach „liderów” opinii – uczniów często znających podstawy języka obcego oraz wyrażających zainteresowanie polityką międzynarodową, którzy w małych społecznościach szkolnych mogą służyć za wzór do naśladowania dla polskich uczniów.